Tο ταξίδι στην Μαύρη Θάλασσα 1998

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β

14-06-98 Η μέρα ξεκινάει με ανεφοδιασμό σε καύσιμα και νερό. Η “Φανερωμένη” αναχωρεί στις 10:50 από την Ataköy Marina της Κωνσταντινούπολης, με συντροφιά τους: Κώστα Δαμιανίδη, Hüseyin Coban, την γυναίκα του Νουρχάν - καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Πόλης - και ασφαλώς τον πιστό Άργο. Ο καιρός στρωτός αν και ελαφρώς συννεφώδης. Μετά από πέντε έξη ν.μ., περνάμε μπροστά από την Αγία Σοφία και μπαίνουμε στα στενά του Βοσπόρου.

 

Η Αγία Σοφία από την θάλασσα, καθώς προσεγγίζουμε τον Βόσπορο.

Βόσπορος, Ιούνιος 1998                     (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)


Ο διάπλους του Βοσπόρου είναι συναρπαστικός. Δεδομένου μάλιστα ότι ο Hüseyin και η Νουρχάν είναι Τούρκοι, καλοί γνώστες της Πόλης, είχαμε μια πρώτης τάξεως ξενάγηση όλων των αξιοθέατων. Ένα από αυτά είναι στην επόμενη φωτογραφία.

 

Το εντυπωσιακό παλάτι Çırağan Sarayı το οποίο σήμερα έχει μετατραπεί σε πολυτελέστατο ξενοδοχείο της Κωνσταντινούπολης.

Βόσπορος, Ιούνιος 1998                   (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)  

 Ένα μεγάλο πρόβλημα στα στενά του Βοσπόρου, είναι η κίνηση που δημιουργείται από κάθε είδους πλεούμενα. Μεγάλα δεξαμενόπλοια, Φέρυ Μπωτ, πλοιάρια που εκτελούν συγκοινωνία, σκάφη αναψυχής, ημερόπλοια με τουρίστες, μεγάλα ψαράδικα, βάρκες κλπ. Το πρόβλημα εστιάζεται στο ότι τα περισσότερα από αυτά τα σκάφη δεν ακολουθούν κανενός είδους κανονισμούς ναυσιπλοΐας, με αποτέλεσμα να δημιουργείται μια επικίνδυνα μεγάλη σύγχυση, για το ποιος έχει προτεραιότητα και παρόλο που έχεις την προσοχή σου τεταμένη συνεχώς, αισθάνεσαι ότι κινδυνεύεις.

Aπό τα αξιοθέατα και στις δυο ακτές του Βοσπόρου, Ευρωπαϊκή και Ασιατική, είναι και τα χαρακτηριστικά παλιά ξύλινα αρχοντικά.

 

Το αρχοντικό “Huber yali” στην όχθη του Βοσπόρου. Ένα από τα αντιπροσωπευτικά, ξύλινα αρχοντικά στο Βόσπορο που παλιότερα αποτελούσαν καλοκαιρινές κατοικίες εύπορων κατοίκων της Κωνσταντινούπολης, πολλοί από τους οποίους ήταν Έλληνες. Τα περισσότερα από τα αρχοντικά που σώζονται στις όχθες του Βοσπόρου, κατασκευάστηκαν τον 19ο αιώνα και ονομάζονταν «yali», από την Ελληνική λέξη γιαλός.

Βόσπορος, Ιούνιος 1998                      (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)


Στην ευρωπαϊκή ακτή του Βοσπόρου βρίσκεται ένας κολπίσκος - λιμανάκι, τα Θεραπειά (Tarabya στα Τούρκικα). Πρόκειται για τον παλιό οικισμό Θεραπειά που αποτελούσε προάστιο της Πόλης. Εκεί παλιότερα κατοικούσαν αρκετοί Ρωμιοί. Η περιοχή ονομαζόταν Φαρμακέα στην αρχαιότητα, από το δηλητήριο το οποίο λέγεται ότι έριξε η Μήδεια στη Θρακική ακτή. Σύμφωνα με την παράδοση, η περιοχή στη συνέχεια ονομάστηκε από τον Πατριάρχη Αττικό Θεραπειά κατ’ ευφημισμόν ή λόγω του κλίματος. Κάναμε μια μικρή παράκαμψη για να μπούμε στα Θεραπειά. Εκτός του ότι είναι μια ενδιαφέρουσα τοποθεσία ιδίως για εμάς τους Έλληνες, υπήρχε ακόμα ένας λόγος. Στο μικρό λιμάνι, υπήρχε ένα ομοίωμα του σκάφους Golden Hinde του θρυλικού πειρατή Sir Francis Drake (1540-1596). Το Σκάφος έχει κατασκευαστεί στο Ναυπηγείο του Hüseyin Coban στην Ἀμάστριδα (Amasra στα Τούρκικα) της Μαύρης Θάλασσας.

 

Το ομοίωμα του σκάφους Golden Hinde του θρυλικού πειρατή Sir Francis Drake στα Θεραπειά.

Βόσπορος, Ιούνιος 1998                          (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)


Μετά από αυτή την παράκαμψη, συνεχίσαμε το πέρασμα του Βοσπόρου και τελικά βγήκαμε στη Μαύρη Θάλασσα. Αμέσως το σκηνικό άλλαξε ριζικά. Ο ουρανός, ο οποίος σε όλη την διάρκεια του διάπλου των στενών, ήταν ελαφρώς συννεφιασμένος, μετατρέπεται πολύ γρήγορα σε βαρεία συννεφιά και σκοτεινιά. Παρόλο που ακόμα ήταν νωρίς μετά το μεσημέρι, η ορατότητα περιορίστηκε εξαιρετικά. Εκτός από την μαυρίλα στην ατμόσφαιρα, σηκώθηκε αρκετά ισχυρός άνεμος. Επίσης δημιουργήθηκε αξιόλογος κυματισμός. Η όλη κατάσταση ήταν αρκετά δυσάρεστη, συγκρινόμενη μάλιστα με την ευχάριστη βόλτα στον Βόσπορο λίγο νωρίτερα. Τότε συνειδητοποίησα γιατί ονομάζεται Μαύρη Θάλασσα. Σε τέτοιες περιπτώσεις η ύπαρξη ενός radar στο σκάφος είναι καθοριστική. Μέχρι πρότινος η “Φανερωμένη” δεν διέθετε radar. Εν όψει όμως του ταξειδίου στη Μαύρη Θάλασσα, έκρινα ότι ένα τέτοιο όργανο στις αφιλόξενες θάλασσες του Πόντου, ίσως κάποια στιγμή να ήταν σημαντικό βοήθημα. Σοφή απόφαση γιατί μέσα σε λίγες ημέρες, τώρα ήταν η δεύτερη φορά, που έβγαζε τα λεπτά του. Η πρώτη ήταν στις 07 Ιουνίου, προσεγγίζοντας την Κωνσταντινούπολη. Σε λίγο ο καιρός χειροτέρεψε και οι συνθήκες έγιναν ακόμα πιο δυσχερείς, με αποτέλεσμα να βασιζόμαστε πλέον αποκλειστικά στο radar, προκειμένου να μας οδηγήσει στον προορισμό μας. Τελικά, μετά από μεγάλη ταλαιπωρία καταπλέουμε στο λιμάνι της Χηλής (Şile στα Τούρκικα) στις 17:15, έχοντας διανύσει 45 ν.μ. από την Ataköy Marina μέχρι εδώ.

15-06-98 Ο καιρός σήμερα ήταν ασφαλώς καλλίτερος από την προηγούμενη ημέρα άλλα όχι αρκετά καλός ώστε να αποφασίσουμε έξοδο από το λιμάνι, ιδίως μετά την χθεσινή ταλαιπωρία.

Η μικρή πόλη Şile αποτελεί σήμερα καλοκαιρινό θέρετρο για αρκετούς κατοίκους της Κωνσταντινούπολης (απέχει μόλις 70 χιλιόμετρα από την Πόλη). Το όνομά της προέρχεται από το παλιό Ελληνικό της όνομα που ήταν Χηλή. Από την Χηλή εκδιώχθηκε ο Ελληνικός πληθυσμός το 1922 και ένα μεγάλο μέρος του εγκαταστάθηκε στην Αλεξανδρούπολη. Εκεί συνέχισαν να κατασκευάζουν τις ωραίες χαρακτηριστικές ψαρόβαρκές τους, που τις ονομάζουν “Xηλιώτησες”.

 

Ο πρώτος σταθμός της “Φανερωμένης” στη Μαύρη Θάλασσα ήταν το λιμάνι της μικρής πόλης Χηλή.

Μαύρη Θάλασσα, Ιούνιος 1998                              (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)


Προς το μεσημέρι οι συνθήκες βελτιώθηκαν και έτσι αποφασίζουμε να αναχωρήσουμε. Τελικά στις 15:35 αποπλέουμε από την Χηλή.

 

Η Χηλή, καθώς την αφήνουμε πίσω μας.

Μαύρη Θάλασσα, Ιούνιος 1998                          (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)

Αφού ανοιχτήκαμε από την Χηλή περίπου 2 ν.μ., βλέπουμε από μακριά ένα μικρό Τουρκικο πολεμικό. Μετά από λίγο παρατηρούμε ότι κατευθύνεται προς εμάς, αλλάζουμε αμέσως πορεία προκειμένου να το αποφύγουμε. Αλλάζει όμως πορεία και αυτός πάλι προς εμάς! Αλλάζω και πάλι πορεία αλλά και αυτός αμέσως διορθώνει προς εμάς αυξάνοντας μάλιστα την ταχύτητα του. Τότε συνειδητοποιώ ότι, επί τούτου έρχεται κατ’ επάνω μας, οπότε κόβω ταχύτητα. Συγχρόνως εμφανίζεται ένα πολεμικό αεροπλάνο και ακούγονται εκρήξεις. Μας δημιουργείται έντονη ανησυχία. Δεν είναι καθόλου ευχάριστο, να βρίσκεσαι σε Ελληνικό σκάφος, με τη μεγάλη μάλιστα Ελληνική σημαία να κυματίζει από την πρύμνη σου, σε αδιαμφισβήτητα Τουρκικά χωρικά ύδατα και ένα Τουρκικό πολεμικό να σε καταδιώκει! Εκτός των άλλων, να πετά χαμηλά και ένα πολεμικό αεροπλάνο πάνω από το κεφάλι σου.

Ο Hüseyin αναλαμβάνει να έρθει σε επαφή μαζί τους μέσω του VHF (συσκευή ασύρματης επικοινωνίας πλοίων).

Λίγο μετά τον απόπλου της “Φανερωμένης” από το λιμάνι Χηλή, ένα Τουρκικό πολεμικό ταχύπλοο έρχεται με ταχύτητα κατ’ επάνω μας. Για αρκετά λεπτά μας δημιουργείται μεγάλη ανησυχία.

Μαύρη Θάλασσα, Ιούνιος 1998                      (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)


Εν τω μεταξύ, το πολεμικό έχει πλησιάσει αρκετά την “Φανερωμένη”. Ο Hüseyin καταφέρνει μετά από αρκετή προσπάθεια να έρθει σε επαφή μαζί τους, αλλά η σύνδεση δεν είναι καλή και δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε. Είναι σαφές όμως ότι κάτι θέλουν από εμάς. Έτσι λοιπόν βάζω κράτει και περιμένω να μας πλευρίσουν. Σε λίγα λεπτά βρίσκονται δίπλα μας. Με τον τηλεβόα (μεγάφωνο) μας εξηγούν πως στην ευρύτερη περιοχή εκτελείται πολεμική άσκηση, με πραγματικά πυρά και πως πρέπει αμέσως να επιστρέψουμε στο λιμάνι της Χηλής. Να παραμείνουμε δε στο λιμάνι μέχρι τις 17:00, οπότε λήγει η άσκηση.

 

Το Τουρκικό πολεμικό πλοίο σχεδόν μας πλευρίζει και με το μεγάφωνο, μας διατάζει να επιστρέψουμε αμέσως στο λιμάνι, γιατί στην περιοχή γίνεται άσκηση με πραγματικά πυρά.

Μαύρη Θάλασσα, Ιούνιος 1998                           (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)

 Έτσι λοιπόν επιστρέφουμε στο λιμάνι στις 16:15, μετά από 4 ν.μ.. Φουντάρουμε αρόδου για να μην έχουμε δεσίματα και περιμένουμε να περάσει η ώρα ώστε να ξαναφύγουμε. Εν τω μεταξύ ο καιρός έχει βελτιωθεί ακόμα περισσότερο. Ξεκινάμε λοιπόν και πάλι από την Χηλή στις 17:15 με προορισμό το νησί Kefken Adasi. Μετά από τα μισά της διαδρομής ο καιρός άρχισε σχετικά να χαλάει, αλλά όχι όπως χθες το απόγευμα. Ώρα 21:00 φτάνουμε στο νησί Kefken Adasi, Θυνία κατά την αρχαιότητα, μετά από 30 ν.μ. πορείας. Αράζουμε αρόδου. Στο νησί δεν υπάρχει σήμερα χωριό, παρά μόνο ένας μεγάλος φάρος και κάποιες λιμενικές εγκαταστάσεις. Η Νουρχάν αναλαμβάνει να μαγειρέψει μακαρονάδα χρησιμοποιώντας για τον σκοπό αυτό όλα τα κατσαρολικά του καϊκιού! Στο τέλος του δείπνου ο καπετάνιος πλένει τα πιάτα και όλα τα κατσαρόλια. Ύπνος στις 02:00 το πρωί.

 

Επιστροφή στη “Φανερωμένη” από το νησί Kefken Adasi (Θυνία) με τον “Άργο”.

Μαύρη Θάλασσα, Ιούνιος 1998                           (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)


16-06-98 Αναχωρούμε από το νησί στις 06:15 με όχι και τόσο καλό καιρό. Σχετικά μεγάλος κυματισμός χωρίς τον ανάλογο αέρα. Δυστυχώς ο καιρός στη μπάντα με αποτέλεσμα έντονο μπότζι. Αργότερα ρίχνει και μια βροχούλα. Κάνουμε υπομονή. Γύρω στο μεσημέρι ο καιρός αρχίζει σταδιακά να μαλακώνει. Αφού διανύσαμε 55 ν.μ. καταπλέουμε στις 13:40 στο λιμάνι της Πόντου Ηράκλειας (Ereğli στα Τούρκικα).

 

Προσεγγίζοντας την Πόντου Ηράκλεια.

Μαύρη Θάλασσα, Ιούνιος 1998                       (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)


Η Ηράκλεια του Πόντου, ιδρύθηκε στις ακτές του Εύξεινου Πόντου στα 560-558 π.Χ. ως αποικία των Μεγάρων. Εκεί βρίσκεται ένα σπήλαιο όπου σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία τοποθετείται η είσοδος στον Άδη, που φυλασσόταν από τον Κέρβερο. Το όνομα Ηράκλεια εδόθη προς τιμήν του μυθικού ήρωα Ηρακλή, ο οποίος στον 12ο άθλο του, αιχμαλώτισε τον Κέρβερο.

Εκεί τύχαμε κάποιας υποδοχής, αφού περίμεναν την άφιξη κάποιου παραδοσιακού σκάφους από την Ελλάδα. Είχαν ειδοποιηθεί για το πέρασμά μας από την Χηλή! Έτσι λοιπόν μας υποδέχθηκε μια αντιπροσωπεία. Με το γεγονός αυτό συνέρευσε αρκετός κόσμος να δει το αξιοπερίεργο σκάφος από την Ελλάδα. Επίσης μαζεύτηκε μαρίδα από πιτσιρικαρία που θαύμαζε. Μετά το πρώτο δέος κάποιο από τα παιδιά ρώτησε αν του επιτρέπουμε να ανέβει στο καΐκι προκειμένου να βουτήξει από το σκάφος στην θάλασσα. Τον αφήσαμε να πραγματοποιήσει την επιθυμία του. Αμέσως δεύτερος παρουσιάστηκε με το ίδιο αίτημα. Σε λίγα λεπτά το σκάφος είχε γεμίσει από παιδιά. Στην αρχή είχε ενδιαφέρον να παρακολουθούμε αυτό το άθλημα. Πολύ σύντομα όμως μαζεύτηκε ο μισός πληθυσμός από τα παιδιά της Ηράκλειας, να βουτάει από την “Φανερωμένη” ασταμάτητα. Στο τέλος αναγκαστήκαμε να απομακρύνουμε το καΐκι από τον μώλο ώστε να σταματήσει αυτή η δραστηριότητα.

Αργότερα όταν βγήκαμε έξω, συναντήσαμε και ορισμένους Πόντιους Ελληνικής καταγωγής. Φαγητό σε κλασικό Τούρκικο εστιατόριο με κεμπάπ. Κατά τη βραδινή έξοδο, συνάντηση με έναν νεαρό από τον Πόντο, Ελληνικής καταγωγής, τον οποίο με δυσκολία καταλαβαίναμε. Ήρθε μέχρι το σκάφος και μιλούσε μια ιδιόμορφη Ποντιακή διάλεκτο με βαριά προφορά, κάνοντας χρήση αρχαίων λέξεων. Όταν τον ρωτήσαμε ποιο είναι το θρήσκευμά του, μας είπε ότι είναι μεν Μουσουλμάνος, αλλά κάθε φορά που πηγαίνει στην Πόλη περνάει και από το Πατριαρχείο να προσκυνήσει. Επίσης καλού κακού, ανάβει κερί σε όλες τις εκκλησίες!

Την επόμενη ημέρα το πρόγραμμά μας ήταν να πάμε στην Ἀμάστριδα, αρκετή σχετικά απόσταση από την Ηράκλεια. Έτσι λοιπόν αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε νωρίτερα, ώστε να έχουμε την ημέρα μπροστά μας.

17-06-98 Απόπλους ώρα 05:40, καιρός καλύτερος από την προηγούμενη ημέρα. Με σχετικά ευνοϊκές συνθήκες κάναμε καλή πρόοδο. Στα μισά περίπου της αποστάσεως για τον προορισμό μας, παραπλεύσαμε την πόλη-λιμάνι Zonguldak (αρχαία Σανδράκη).

 

Ταξιδεύοντας κατά μήκος της ακτογραμμής συναντούμε την πόλη Zonguldak (αρχαία Σανδράκη) και αντικρίζουμε τις εκτεταμένες βιομηχανικές εγκαταστάσεις της πόλης. Το Zonguldak είναι σημαντικό λιμάνι, βιομηχανική περιοχή γνωστή για τα ανθρακωρυχεία.

Μαύρη Θάλασσα, Ιούνιος 1998                    (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)


Η πόλη Zonguldak ήταν το κυριότερο λιμάνι μεταφοράς των μεταλλευμάτων που προέρχονταν από τα ανθρακωρυχεία της ευρύτερης περιοχής. Δημιουργήθηκε κυρίως τον 19ο αιώνα και σήμερα είναι μια από τις μεγάλες παραλιακές πόλεις του δυτικού Πόντου με πάνω από εκατό χιλιάδες κατοίκους.

Όσο προχωρούσε η μέρα, ο καιρός βελτιώνονταν ακόμα περισσότερο και έτσι το ταξείδι ήταν ευχάριστο. Δεδομένων των καλών καιρικών συνθηκών, εξέφρασα την επιθυμία να κολυμπήσω στην Μαύρη Θάλασσα. Αποφασίσαμε λοιπόν να σταματήσουμε για λίγο σε μια ωραία παραλία, ώστε να κολυμπήσουμε. Φουντάραμε αρόδου σε ένα πολύ εντυπωσιακό τοπίο. Ατελείωτη παραλία με άμμο και εκεί που τελειώνει η παραλία, θεόρατο κάθετο βουνό, κλασικό τοπίο της περιοχής. Η κολύμβηση στην Μαύρη Θάλασσα ήταν πρωτόγνωρη εμπειρία.

Επειδή σε αυτή την θάλασσα εκβάλουν μεγάλα ποτάμια της Ευρώπης, όπως ο Ντον, ο Δνείπερος, ο Γιούσμπ, ο Δνείστερος και ο Δούναβης, το αποτέλεσμα είναι να καταλήγει εδώ το 24% των υδάτων της Ευρωπαϊκής Ηπείρου. Η περιεκτικότητα σε γλυκό νερό, στην επιφάνεια είναι πολύ μεγαλύτερη από ότι στις δικές μας θάλασσες, με αποτέλεσμα η άνωση να είναι πολύ μικρότερη από αυτήν που έχουμε συνηθίσει και έτσι να δυσκολεύεσαι σχετικά να επιπλεύσεις. Άλλο χαρακτηριστικό είναι ότι αφού βγεις από την θάλασσα να μην χρειάζεσαι ξέβγαλμα γιατί στο σώμα σου σχεδόν δεν υπάρχει αλάτι! Βεβαίως, παρατηρείται και το εξής φαινόμενο. Ενώ στην επιφάνεια το αλάτι είναι σε μικρή περιεκτικότητα, σε μεγαλύτερα βάθη συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο (μέγιστο βάθος 2.210 μέτρα)!

Για τον Άργο φυσικά, όλα τα ανωτέρω είναι ψιλά γράμματα που καθόλου δεν τον επηρέασαν από το να απολαύσει το μπανάκι του και να κάνει επίσης μια επισταμένη εξερεύνηση τις παραλίας. Μετά από αυτό το σύντομο διάλλειμα σαλπάραμε και συνεχίσαμε την πορεία μας.

Μεταξύ των πόλεων Zonguldak και Amasra εκβάλει ο ποταμός Bartin, Παρθένιος κατά την αρχαιότητα. Ο ποταμός ήταν παλαιότερα πλεύσιμος, τουλάχιστον μέχρι την ομώνυμη πόλη που βρίσκεται στην ενδοχώρα της Παφλαγονίας. Κοντά στις εκβολές υπήρχαν μεγάλες παλιές ξύλινες πλατφόρμες για την φόρτωση των καραβιών με μεταλλεύματα από τα ανθρακωρυχεία της περιοχής.

Οι εκβολές του ποταμού Bartin, Παρθένιος κατά την αρχαιότητα. Διακρίνεται μια από τις παλιές ξύλινες πλατφόρμες.

Μαύρη Θάλασσα, Ιούνιος 1998                    (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)

 

Μετά από καμία δεκαπενταριά μίλια πλησιάσαμε την Ἀμάστριδα, η οποία ήταν και ο τελικός προορισμός μας.

 

Προσεγγίζοντας την Ἀμάστριδα.

Μαύρη Θάλασσα, Ἄμαστρις , Ιούνιος 1998                   (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)


H Ἄμαστρις, είναι μία από τις παλαιότερες παραλιακές πόλεις της ευρύτερης περιοχής της Παφλαγονίας. Ιδρύθηκε στα τέλη του 3ου αιώνα π.Χ. από την βασίλισσα Ἄμαστρις με την συνένωση των μικρότερων πόλεων Σήσαμον, Τιείον, Κρώμναν και Κύτωρον. Η Ἄμαστρις κατά τους Βυζαντινούς χρόνους αποτελούσε σημαντική βάση του αυτοκρατορικού ναυτικού και εξακολουθούσε να έχει εκτεταμένο οχυρωματικό σύστημα. Σήμερα σώζονται ακόμη πολλά από τα οχυρωματικά έργα της Βυζαντινής πόλης. Η Ἄμαστρις έγινε Γενοβέζικη αποικία το 1261 και το 1460 παραδόθηκε από τους Γενοβέζους στον Σουλτάνο Μωάμεθ II. Οι Οθωμανοί, αμέσως μετά την κατάληψη της πόλης, έδιωξαν όλο τον Eλληνικό πληθυσμό και εγκατέστησαν Τούρκικο πληθυσμό από την ευρύτερη περιοχή.

 

Προσεγγίζοντας το λιμάνι της Ἀμάστριδος.

Μαύρη Θάλασσα, Ἄμαστρις, Ιούνιος 1998            (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)


Τελικά καταπλέουμε στο λιμάνι της Ἀμάστριδος (Amasra στα Τούρκικα), στις 13:30 έχοντας διανύσει από την Ηράκλεια 62 ν.μ.. Στην Ἀμάστριδα μας έγινε πανηγυρική υποδοχή, γιατί από εκεί κατάγεται ο Hüseyin. Οι συντοπίτες του λοιπόν θεώρησαν τιμή τους που στο λιμάνι τους κατέπλευσε ένα καΐκι από την Ελλάδα! Παραμείναμε δυο ημέρες, οι οποίες θα μου μείνουν αξέχαστες χάρις στην φιλοξενία του Hüseyin και της Νουρχάν, καθώς και όλων των υπολοίπων Τούρκων φίλων.

 

Η Φανερωμένη πρυμνοδετημένη στο λιμάνι της Ἀμάστριδος.

Μαύρη Θάλασσα, Ἄμαστρις , Ιούνιος 1998             (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)

 
18-06-98 Η επόμενη ημέρα ξεκίνησε νωρίς με ανεφοδιασμό σε πετρέλαιο, νερό, αλλαγή λαδιών της Kelvin καθώς και τροφοεφόδια. Εν τω μεταξύ το ζεύγος Coban είχε οργανώσει μια ημερήσια εκδρομή με αυτοκίνητο στη Σαφράμπολη (Safranbolu στα Τούρκικα). Η περιοχή φημίζεται για την παραγωγή του κρόκου (σαφράν) απ’ όπου έλαβε και το όνομά της. Μόλις λοιπόν τελειώσαμε με τις δουλειές στο σκάφος, ξεκινήσαμε την εκδρομή μας. Η πόλη Σαφράμπολη έχει συμπεριληφθεί στον κατάλογο της UNESCO από το 1994 για τα εντυπωσιακά Oθωμανικά της μνημεία και τα παλιά σπίτια με την χαρακτηριστική Oθωμανική αρχιτεκτονική. Η διαδρομή με το αυτοκίνητο ήταν εντυπωσιακή, ορεινή μέσα από παρθένα δάση καστανιάς. Αξέχαστη! Τελικά φθάνουμε στον προορισμό μας. Η πόλη μαγευτική, μιας άλλης εποχής. Νομίζεις ότι εδώ, ο χρόνος έχει σταματήσει. Από τον Hüseyin και την Νουρχάν, είχαμε μια πρώτης τάξεως ξενάγηση στη Σαφράμπολη.

 

Ένα από τα καλύτερα διατηρημένα Χάνια στην κεντρική Τουρκία είναι το Cinci Han στο κέντρο της Σαφράμπολης. Τα χάνια ή Caravanseray όπως είναι γνωστότερα διεθνώς, αποτελούσαν σταθμούς για τα καραβάνια κατά μήκος των χερσαίων εμπορικών δρόμων.

Πόντος, Σαφράμπολις, Ιούνιος 1998             (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)

 
Στην επιστροφή περάσαμε από το παραθαλάσσιο χωριό Tekkeönü προκειμένου να επισκεφθούμε το Ναυπηγείο του Hüseyin. Στο χωριό Tekkeönü όπως και στη διπλανή μικρή πόλη Kurucaşile λειτουργούν πολλά ξυλοναυπηγεία. Κατασκευάζονται τόσο παραδοσιακά σκαριά όσο και σύγχρονα ιστιοφόρα ή ταχύπλοα. Σε όλα χρησιμοποιείται συνήθως ξύλο καστανιάς που υπάρχει σε αφθονία στα τοπικά δάση.

 

To Ναυπηγείο του Hüseyin Coban στο χωριό Tekkeönü. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, στη θέση του χωριού τοποθετείται στην αρχαιότητα η πόλη Κρώμνα.

Μαύρη Θάλασσα, Tekkeönü , Ιούνιος 1998             (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)

  

Ένα από τα σκάφη που κατασκευαζόταν στο ναυπηγείο του Hüseyin Coban, στο χωριό Tekkeönü.

Μαύρη Θάλασσα, Tekkeönü, Ιούνιος 1998                  (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)

 
Με την επιστροφή μας στην Ἀμάστριδα, επίσκεψη στο Αρχαιολογικό Μουσείο. Μεταξύ άλλων είδαμε και την κατωτέρω αξιοπρόσεκτη επιγραφή γραμμένη στα "Kαραμανλήδικα" (Τουρκικές λέξεις γραμμένες με Ελληνικό αλφάβητο). Τα Kαραμανλήδικα επινοήθηκαν για τους Τουρκόφωνους χριστιανούς ορθόδοξους της Μικράς Ασίας οι οποίοι ζούσαν κυρίως στην περιοχή της Καππαδοκίας και του Καραμάν.

 

Μια επιτύμβια πλάκα στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ἀμάστριδος, με επιγραφή γραμμένη στα Καραμανλίδικα.

Μαύρη Θάλασσα, Ἄμαστρις , Ιούνιος 1998           (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)


Στη συνέχεια επισκεφθήκαμε άλλο ένα αξιόλογο μνημείο. Μέσα στην οχυρωμένη πόλη της Ἀμάστριδος, διασώθηκαν δύο Βυζαντινοί ναοί που αμέσως μετά την κατάληψή της από τους Οθωμανούς μετατράπηκαν σε τζαμιά. Η μία απ’ αυτές, γνωστή με το όνομα Kilise Mescidi (στη φωτογραφία φαίνεται από την πλευρά του ιερού) συντηρήθηκε πρόσφατα (μετά από την επίσκεψή μας στην Ἀμάστριδα) και είναι πλέον επισκέψιμη ως αρχαιολογικός χώρος.

 

Ο Βυζαντινός ναός Kilise Mescidi.

Μαύρη Θάλασσα, Ἄμαστρις, Ιούνιος 1998            (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)


Μετά από αυτές τις επισκέψεις πήγαμε σε μια γραφική τοποθεσία της Ἀμάστριδος. Η θέση της πόλης προσφέρει δύο ιδιαίτερα προστατευμένα λιμάνια. Η φυσική της διαμόρφωση είναι ιδιαίτερα σημαντική για την περιοχή, γιατί στην Παφλαγονία σπανίζουν οι προστατευμένοι κόλποι που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως φυσικά αγκυροβόλια για τα πλοία. Η Ἄμαστρις τουλάχιστον κατά τους Ελληνιστικούς χρόνους, διέθετε δύο οργανωμένα λιμάνια (δυτικό και ανατολικό), όπως επίσης και οχυρωμένη ακρόπολη. Επίσης διέθετε κρατικά ναυπηγεία κατά την εποχή των Βυζαντινών, τα οποία συνέχισαν την λειτουργία τους κατά την Οθωμανική περίοδο.

 

Μια γραφική τοποθεσία της Ἀμάστριδος.

Μαύρη Θάλασσα, Ἄμαστρις, Ιούνιος 1998             (Φωτογραφικό αρχείο Κώστα Δαμιανίδη)

 
Τέλος επιστρέψαμε σπίτι μας στη “Φανερωμένη”, για ξεκούραση και προετοιμασία, εν όψει του αυριανού πρωινού ταξειδιού της επιστροφής.

Το σύνολο των μιλίων που διανύσαμε με την “Φανερωμένη” από την Κωνσταντινούπολη μέχρι την Αμάστριδα στην Μαύρη Θάλασσα, είναι 196 ν.μ.. Ώρες λειτουργίας μηχανής: 29. Το ταξείδι διήρκεσε 5 ημέρες.

ΤΕΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Β


(Για να διαβάσετε την συνεχεία μεταβείτε στο ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ)

 

 

Η διαδρομή της “Φανερωμένης” από την Attakoy Marina στην Κωνσταντινούπολη μέχρι την Αμάστριδα στην Μαύρη Θάλασσα.

Για να δείτε πιο λεπτομερώς την εικόνα, πατήστε εδώ.