Εμπνεύστηκα αυτό το ταξείδι όταν διάβασα το βιβλίο «Οδυσσέας, ένα καράβι της Ιθάκης, 1837-1841» του κυρίου Γιάννη Βλασσόπουλου. Αργότερα είχα την τύχη και την τιμή να γνωρίσω και τον ίδιο σε κάποιο διεθνές συνέδριο στην Χίο. Το βιβλίο περιγράφει τα ταξείδια ενός ελληνικού ιστιοφόρου φορτηγού πλοίου πριν από 150 χρόνια, από την Ιθάκη στην Μαύρη Θάλασσα.

Επίσης, είχα διαβάσει και το βιβλίο της κυρίας Μαριάννας Κορομηλά «Οι Έλληνες στη Μαύρη Θάλασσα». Και αυτό το βιβλίο κέντρισε το ενδιαφέρον μου για ένα τέτοιο ταξείδι.

Σημείωση: Στο τέλος του κειμένου θα βρείτε χάρτη που δείχνει αναλυτικά την διαδρομή της "Φανερωμένης" σε αυτό το σκέλος του ταξειδιού.

22-05-98 Αναχώρηση στις 12:20 από την 4η Μαρίνα της Γλυφάδας, το λιμάνι μόνιμου ελλιμενισμού της “Φανερωμένης”. Επιβάτες – πλήρωμα η Ροζίνα Καστρινάκη και ο Άργος. Επίσης πρωτόμπαρκος ο μικρός, έξη μηνών τότε Νάξος. Η Ροζίνα και ο Ναξούλης θα ακλουθούσαν μέχρι την Λέσβο. Με στρωτό καιρό φθάνουμε στο λιμάνι Κάστρο της Άνδρου στις 24:00, μετά από 83 ν.μ.. Την επομένη ημέρα ξεκούραση και ανασυγκρότηση εν όψει αξιόλογης περατζάδας μέχρι τα Ψαρά.

24-05-98 Αναχώρηση στις 06:10. Με ωραίο καιρό φθάνουμε στα Ψαρά στις 13:00, έχοντας διανύσει 55 ν.μ.. Στο λιμάνι, μας υποδέχεται όλος ο ανδρικός πληθυσμός. Αφού δένουμε και πατάω το πόδι μου στη στεριά, με πλησιάζουν ορισμένοι από τους κατοίκους και ένας μου κάνει την εξής ασυνήθιστη ερώτηση: «Αυτό το καΐκι είναι το “Φανερωμένη”;» «Φυσικά, απαντώ, εξάλλου το όνομα είναι γραμμένο και στην πρύμνη». «Ναι (μου αποκρίνονται), αλλά είναι το Πέραμα “Φανερωμένη” που ήταν φορτηγό και ανήκε στον Φανούρη;» Τους απαντώ καταφατικά και αυτός που είχε ρωτήσει, απευθυνόμενος στους υπόλοιπους τους λέει «είδατε που έχω δίκιο και δεν πιστεύατε, αυτό είναι πράγματι το καΐκι του Φανούρη». Εν συνεχεία μου εξηγούν πως αυτό το καΐκι τους εφοδίαζε με τρόφιμα τα παλιά χρόνια που δεν υπήρχαν πλοία να κάνουν συγκοινωνία με το νησί τους και χρωστούν πολλά στην “Φανερωμένη” η οποία για χρόνια τους έθρεψε! Μετά από αυτή την διαπίστωση ήμουν το τιμώμενο πρόσωπο του νησιού. Την επομένη ημέρα πήγαμε με το φουσκωτό βαρκάκι του καϊκιού στα Αντίψαρα για ψαροντούφεκο. Εκεί για πρώτη φορά ο Αργος δίδαξε κολύμβηση στον μικρό Νάξο. Γυρίσαμε το απόγευμα με καλή ψαριά και έδωσα όλα τα ψάρια στην ταβέρνα του λιμανιού. Το γεγονός αυτό μεταδόθηκε αστραπιαία και οι μετοχές μου ανέβηκαν κατακόρυφα στους Ψαριανούς! Κάτω από αυτές τις συνθήκες μείναμε ακόμα μια μέρα στο νησί.

27-05-98 Αναχώρηση στις 12:15 από τα Ψαρά με ωραία μπουνάτσα και μετά από 49 ν.μ. φθάνουμε στις 18:20 στο αγαπημένο μου Πλωμάρι της Λέσβου. Τις επόμενες δύο ημέρες, ανεφοδιασμός πετρελαίου, νερού, τροφίμων και διάφορες εργασίες. Ασφαλώς δεν παραλείψαμε να επισκεφθούμε τα ονομαστά ουζερί και ταβερνάκια με ψαρομεζεδες του Πλωμαρίου.

30-05-98 Αναχώρηση στις 10:50 για Μυτιλήνη. Απόσταση 21 ν.μ.. Άφιξη στο λιμάνι της Μυτιλήνης στις 13:30, από όπου θα έφευγε η Ροζίνα με τον Νάξο και θα ερχόταν ο αδελφός μου Βασίλης, προκειμένου να επιβιβαστεί στην “Φανερωμένη” και να συνταξειδέψουμε μέχρι την Κωνσταντινούπολη.

Ο αδερφός μου Βασίλης, στον ιστότοπό του περιγράφει ακριβώς το ίδιο σκέλος, Mitilini to Çanakkale που κάναμε μαζί με την “Φανερωμένη”, αλλά από την δική του διαφορετική σκοπιά. Το επόμενο έτος , δηλαδή το 1999 ταξείδεψε και εκείνος με το δικό του ιστιοπλοϊκό σκάφος, το “Θέτις”, στην Μαύρη Θάλασσα. Η περιγραφή όλου του δικού του ταξειδιού, βρίσκεται στον ιστότοπο του.

31-05-98 Μετά την άφιξη του Βασίλη, ασχοληθήκαμε με διατυπώσεις εν όψει της μετάβασής μας στην Τουρκία. Αστυνομία, διαβατήρια, Τελωνείο, Λιμεναρχείο και λοιπές ευχάριστες ασχολίες, οι οποίες για να ολοκληρωθούν χρειάστηκε μεγάλη προσπάθεια, υπομονή και αρκετές ώρες. Μετά την ολοκλήρωση της γραφειοκρατίας αποφασίσαμε να φύγουμε την άλλη ημέρα το πρωί. 

 01-06-98 Πράγματι την επομένη το πρωί ετοιμαζόμαστε να φύγουμε αλλά διαπιστώνουμε ότι ο Αργος το είχε σκάσει. Αρχίζει κτένισμα όλης της περιοχής του λιμανιού με το μικρό μηχανάκι Honda που έχω στο σκάφος. Μετά από πολύ ώρα και προσπάθεια τον ανακαλύπτω να σουλατσάρει μαζί με μια σκυλοπαρέα αμέριμνος. Τελικά, μετά την επιστροφή του Άργου, αποπλέουμε από την Μυτιλήνη στις 11:10 για την Τουρκία. Μετά από 19 ν.μ. φθάνουμε στο Αϊβαλί (Κυδωνιές, Ayvalık στα Τούρκικα). Υψώνω εν τω μεταξύ κίτρινη σημαία.

Όλα τα πλοία όταν εισέρχονται σε άλλη χώρα, οφείλουν να κατευθυνθούν στο πλησιέστερο λιμάνι εισόδου - εξόδου, υψώνοντας κίτρινη σημαία (Q). Έτσι, ειδοποιούν ότι οι επιβαίνοντες στο σκάφος είναι υγιείς και ζητούν ελεύθερο κατάπλου από τις αρχές (Λιμεναρχείο, Αστυνομία, Τελωνείο, Υγειονομική Υπηρεσία, κλπ). Με αυτόν τον τρόπο, ζητούν να γίνουν δεκτά στη χώρα βάσει της αρχής της ελευθεροκοινωνίας.

Καταπλέουμε στην μικρή Μαρίνα στις 13:25, όπου μας υποδέχονται πολύ φιλόξενα. Στα γραφεία της Μαρίνας μας λένε ότι μπορούν να αναλάβουν όλες τις διατυπώσεις, είσοδο στην χώρα, Αστυνομία, διαβατήρια, Τελωνείο, Λιμεναρχείο, Υγειονομική Υπηρεσία, κ.λ.π. χωρίς εμείς να ασχοληθούμε καθόλου με τέτοια θέματα! Επί πλέον μας εξηγούν ότι δεν χρειάζεται να περιμένουμε στο σκάφος για την ολοκλήρωση των διατυπώσεων, αλλά αν θέλουμε μπορούμε να επισκεφθούμε την πόλη περπατώντας, γιατί ήταν πολύ κοντά. Περπατήσαμε λοιπόν μέχρι το κέντρο και κάναμε έναν περίπατο στα σοκάκια του παλιού τμήματος της πόλης. Καθώς περπατούσαμε θυμήθηκα το βιβλίο του Φώτη Κόντογλου «Το Αϊβαλί, η πατρίδα μου» που είχα στο καΐκι. Καταλήξαμε σε ένα ωραίο εστιατόριο κυριολεκτικά επάνω στην θάλασσα, αφού το μισό ήταν στερεωμένο σε πασσάλους μέσα στο νερό. Απολαύσαμε ένα ωραίο γεύμα με ψαρικά και μετά γυρίσαμε στην Μαρίνα.

Όταν επιστρέψαμε στο καΐκι, διάβασα μεταξύ άλλων στο βιβλίο του Κόντογλου, το παρακάτω απόσπασμα:
«Ήταν στ' αλήθεια σαν ένας κόσμος κρυφός, περικλεισμένος μέσα σ' ένα μπουγάζι, και απόξω λες και το φυλάγανε πλήθος νησόπουλα, ρημονήσια τα περισσότερα. Αυτά τα λέγανε στ' αρχαία Εκατόνησα, δηλαδή νησιά του Εκάτου, που θα πει "τ' Απόλλωνα". Ίσως λέγονταν και νησιά της Εκάτης, δηλαδή του φεγγαριού. Ο τόπος είναι σα χερσόνησος, σαν δρεπάνι που βγαίνει έξω από τη στεριά της Ανατολής και στρίβει κατά τον Βοριά».

Εν τω μεταξύ, τα χαρτιά μας, διαβατήρια, έγγραφα του σκάφους κ.λ.π. όλα έτοιμα! Το γεγονός αυτό μας προξένησε μεγάλη εντύπωση, αναλογιζόμενοι μάλιστα την προχθεσινή προσπάθειά μας για τις ίδιες διατυπώσεις στην Μυτιλήνη.

02-06-98 Αναχώρηση ώρα 06:55 από το Αιβαλί με προορισμό την Τένεδο. Μετά από 58 ν.μ. και με καλό καιρό μπαίνουμε στις 14:30 στο λιμάνι της Τενέδου (Bozcaada στα Τούρκικα). Αφού δέσαμε, βγήκαμε έξω για εξερεύνηση του νησιού.

 

 

 Στο μώλο, μας περιμένει να μας προϋπαντήσει ο κύριος Παναγιώτης Οβαλής, από τους ελάχιστους εναπομείναντες Έλληνες της Τενέδου. Ο κύριος Παναγιώτης, με μεγάλη ευχαρίστηση μας έκανε μια ξενάγηση και μας έδωσε πολλές πληροφορίες για το νησί.

Κατά την υπογραφή της συνθήκης των Σεβρών, το νησί που κατοικούνταν κατ΄ απόλυτη σχεδόν πλειοψηφία από Έλληνες, παραχωρήθηκε στην Ελλάδα. Στην απογραφή της νήσου το 1920, ο πληθυσμός της αποτελούσε κοινότητα της επαρχίας Λήμνου και αριθμούσε τους 2835 κατοίκους, όλοι Έλληνες που ήταν συγκεντρωμένοι στο ομώνυμο μεγαλοχωριό στο βόρειο μέρος της ανατολικής ακτής, που αυτός ήταν και ο μόνος συνοικισμός της νήσου. Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

 

 

Στην ξενάγησή του δεν παρέλειψε να μας δείξει με υπερηφάνεια και το παλιό Ελληνικό Σχολείο, το οποίο σήμερα λειτουργεί ως ξενοδοχείο.

 

 

Την επόμενη ημέρα θα φεύγαμε με κατεύθυνση τα στενά των Δαρδανελίων. 

03-06-98 Αποπλεύσαμε από την Τένεδο στις 06:10 με μπουνάτσα. Όταν σχεδόν βρισκόμασταν στην είσοδο των στενών των Δαρδανελίων παρατήρησα το εξής: ένα πλαστικό μπιτόνι - σημαδούρα στην επιφάνεια της θάλασσας δεν ήταν ακίνητο ως συνήθως, αλλά προχωρούσε προς μια κατεύθυνση με αξιοπερίεργη ταχύτητα. Το λέω στον αδελφό μου και για αρκετή ώρα το ακλουθούμε προσπαθώντας να καταλάβουμε περί τίνος επρόκειτο. Το μπιτόνι το οποίο ήταν δεμένο με ένα σχοινί συνέχιζε να προχωρά. Σκέπτομαι ότι μάλλον πρόκειται για τμήμα από κυρίως παραγάδι και στην άκρη του βρίσκεται αγκιστρωμένο κάποιο μεγάλο ψάρι. Προτείνω να πιάσουμε το μπιτόνι με τον γάντζο του καϊκιού και να το φέρουμε επάνω. Ο αδελφός μου συμφωνεί και έτσι πλησιάζουμε το μπιτόνι, πιάνουμε με τον γάντζο το σχοινί του και με δυσκολία τραβώντας, δένουμε το σχοινί στους μπροστινούς μπαμπάδες (δέστρες) του καϊκιού. Σταδιακά κόβω ταχύτητα και με έκπληξη παρατηρούμε ότι το σχοινί τεντώνεται πολύ, μειώνω την ταχύτητα ακόμα περισσότερο και το σχοινί από την πλώρη μας τεντώνει πάρα πολύ. Βάζω κράτει (νεκρά) και το σχοινί με ότι αυτό είναι δεμένο στην άκρη του αρχίζει να μας ρυμουλκεί χωρίς να μειώνεται η ταχύτητα του!! Μάλιστα με κατεύθυνση προς την ακτή. Τελικά σβήνουμε τελείως την μηχανή, με την σκέψη ότι ο θόρυβος της μηχανής ίσως ενοχλεί το θήραμα μας. Με μεγάλη έκπληξη διαπιστώνουμε ότι η ταχύτητα του καϊκιού είναι τέσσερις κόμβοι, ρυμουλκούμενο μόνον από το σχοινί, χωρίς καθόλου μηχανή! Η φαντασία μας εξάπτεται. Πως είναι δυνατόν ένα ψάρι όσο μεγάλο και αν είναι να ρυμουλκεί το βαρύ Πέραμα των πενήντα τόνων με ταχύτητα τεσσάρων κόμβων! Αποφασίζουμε να βάλουμε το σχοινί στον εργάτη (βίντσι) του σκάφους ώστε τραβώντας να μειώνουμε σταδιακά την απόσταση από το μυστήριο που μας έλκει και να το αναγκάσουμε να έρθει στην επιφάνεια. Έτσι και κάναμε. Εν τω μεταξύ η ρυμούλκηση συνεχιζόταν με αμείωτη ταχύτητα, με κατεύθυνση προς την στεριά. Το βάθος άρχισε σιγά σιγά να μικραίνει και είχε φτάσει πλέον τα δέκα μέτρα, με αποτέλεσμα να μας δημιουργείται κάποια ανησυχία. Με τον εργάτη βέβαια συνεχίζαμε να φέρνουμε σχοινί επάνω ώστε να μειώνουμε την απόσταση από το θήραμά μας. Η ώρα περνούσε. Είχε περάσει περίπου μια ώρα από την αρχή της ρυμούλκησης και οι συνθήκες δεν είχαν μεταβληθεί καθόλου. Η ταχύτητα της ρυμούλκησης παρέμενε σταθερή! Η έξαψή μας είχε ανέβει κατακόρυφα. Με τον εργάτη βέβαια όλο και φέρναμε πιο κοντά το μυστήριο. Καταλαβαίναμε πλέον ότι θα έπρεπε να βρίσκεται κοντά στην επιφάνεια της θάλασσας για δυο λόγους. Το σχοινί που είχαμε ανεβάσει με το βίντσι ήταν πολλά μέτρα και η γωνία του σχοινιού σε σχέση με την επιφάνεια του νερού ενώ στην αρχή ήταν σχεδόν κάθετη, τώρα πλέον είχε μειωθεί πολύ. Με τα ανωτέρω δεδομένα η προσοχή μας ήταν τεταμένη. Συνεχίζουμε τώρα πιο αργά να φέρνουμε σχοινί επάνω με τον εργάτη, αλλά ξαφνικά το σχοινί κόβεται!

Έτσι λοιπόν το μυστήριο παρέμεινε...

Συνεχίζουμε την πορεία μας περνώντας τα εντυπωσιακά στενά των Δαρδανελίων. Μεγάλη κίνηση με όλων των ειδών τα πλεούμενα, από μικρές ψαρόβαρκες έως θηριώδη δεξαμενόπλοια. Έτσι αφήνουμε πίσω μας το οικείο Αιγαίο Πέλαγος και εισερχόμεθα στην Θάλασσα του Μαρμαρά.

 

 

 Στις 10:55 φθάνουμε στο Τσανάκκαλε (Çanakkale στα Τούρκικα), έχοντας διανύσει 34 ν.μ. από την Τένεδο. Δένουμε στην Μαρίνα με την βοήθεια του φιλόξενου Αλή, ενός πολύ καπάτσου και ξύπνιου ναυτικού ο οποίος είναι ο γενικός Δερβέναγας της Μαρίνας του Canakkale. Στο Πλωμάρι είχα αγοράσει δυο κιβώτια με ούζα, ώστε να τα προσφέρω σε ανάλογες περιπτώσεις. Το Ελληνικό ούζο εκτιμάται ιδιαίτερα στην Τουρκία. Από το κιβώτιο ανασύρεται το πρώτο μπουκαλάκι για μπαχτσίς στον Αλή. Και έπιασε τόπο…

Εν τω μεταξύ, μαζεύεται κόσμος για να δει το Ελληνικό καΐκι.

Εκεί είχα μια ευχάριστη έκπληξη. Με το που δένουμε και βγαίνω στο μώλο με περίμενε κάποιος φίλος Σουηδός με την σύζυγο του, ο όποιος ήταν με το σκάφος τους λίγες θέσεις πιο κάτω και όταν είδαν την “Φανερωμένη” να μπαίνει στην Μαρίνα βγήκαν να με προϋπαντήσουν.
Τους είχα συναντήσει πριν από λίγα χρόνια, με το ιστιοπλοϊκό τους, ένα ωραίο Hallberg Rassy 35, στην Μύρινα της Λήμνου. Είχαν δυσκολία με την άγκυρά τους η οποία ξέσερνε από τον δυνατό αέρα και είχα πάει να τους βοηθήσω με το φουσκωτό βαρκάκι της “Φανερωμένης” να ρίξουν δεύτερη άγκυρα. Έτσι γνωριστήκαμε και το βραδύ δειπνήσαμε μαζί σε μια ωραία ταβέρνα πάνω στην θάλασσα. Μάλιστα, μετά από κάποια χρόνια, σε άλλο μου ταξείδι τους συνάντησα ξανά τυχαία στη Σύμη. Κάναμε πολύ ωραία παρέα.

 

 

Την επομένη ημέρα πήγαμε στην Τροία οδικώς με το μηχανάκι που έχω στο σκάφος. Η επίσκεψη στην Τροία είναι συγκλονιστική! Αν αναλογιστεί κανείς ότι βρίσκεται στα ερείπια μιας πόλης που περιγράφει ο Όμηρος στην Ιλιάδα και τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν σε αυτόν τον τόπο, κυριεύεται από δέος.

 

 
Επόμενη εξόρμηση πάλι με το μηχανάκι, ήταν στην Καλλίπολη (Gelibolu στα Τούρκικα), όχι στην ομώνυμη πόλη αλλά στο σημείο όπου έγινε η ιστορική μάχη, το οποίο βρίσκεται στην Ευρωπαϊκή ακτή εν αντιθέσει με το Çanakkale το οποίο βρίσκεται στην Ασιατική ακτή. Περνάμε λοιπόν από το Τσανακαλέ με ένα μικρό φερυμπότ απέναντι, στην Ευρωπαϊκή ακτή.

 

 
Επισκεφθήκαμε την περιοχή όπου έγινε η ιστορική μάχη της Καλλίπολης. Εκεί έχουν ανεγερθεί επιβλητικά μνημεία στην μνήμη των πεσόντων. Στην ονομαστή αυτή εκστρατεία του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου υπήρξαν περίπου 180,000 Συμμαχικές (ANZAC) απώλειες και 220,000 Τουρκικές.

Η μάχη αυτή ήταν μεγάλης σημασίας για την Τουρκία, γιατί νίκησε τις συμμαχικές δυνάμεις. Βεβαίως η έκβαση αυτής της μάχης είχε σοβαρές και μακροχρόνιες επιπτώσεις και για την Ελλάδα. Επίσης θεωρείται πολύ σημαντική για την σταδιοδρομία του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ.

Συγκεκριμένα η μεγάλη διάκριση ήρθε στις πολεμικές επιχειρήσεις της χερσονήσου της Καλλίπολης ή των Δαρδανελίων το 1915, όταν ο Κεμάλ κατάφερε να αποκρούσει τις δυνάμεις της Αντάντ, και συγκεκριμένα τις Αγγλογαλλικές, εισπράτοντας σχόλια του τουρκικού τύπου όπως «υπερασπιστής του Ισλάμ» και «σωτήρας της Κωνσταντινούπολης»…… Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια.

Εντύπωση μας κάνει μια επιγραφή υπογεγραμμένη από τον ίδιο τον Κεμάλ, αφιερωμένη στη μάνα του πεσόντα στρατιώτη: «Μητέρα του ξένου παιδιού, μη λυπάσαι. Το παιδί σου έπεσε σε φιλική γη και το αντιμετωπίζουμε σαν φίλο».

 

 

Αφού ολοκληρώσαμε τις επισκέψεις μας στην Τροία και στην Καλλίπολη, γυρίσαμε κουρασμένοι στο σπίτι μας την “Φανερωμένη” μετά από μεγάλη ημέρα, η οποία είχε ξεκινήσει στις 06:10 με την αναχώρησή μας από την Τένεδο.

04-06-98 Η ημέρα ξεκίνησε με ανεφοδιασμό πετρελαίου, νερού και τροφίμων. Εν συνεχεία αποχαιρετισμός των Σουηδών και του Αλή, ο οποίος έλαβε εκτός από το καθιερωμένο ρεγάλο και το σχοινί - λάφυρο από το χθεσινό μας απρόοπτο στην είσοδο των στενών, χειρονομία που την εκτίμησε ιδιαίτερα. Αποπλεύσαμε τελικά από το Τσανακαλέ στις 14:20. Λίγο μετά το λιμάνι συναντήσαμε ισχυρό αντίθετο ρεύμα το οποίο κράτησε μέχρι και το στενό Σηστού και Αβύδου, γνωστό από την αρχαιότητα για τον θρύλο του έρωτα της ιέρειας της Αφροδίτης, την Ηρώ και του Λέανδρου. Στις 19:55, ήμασταν έξω από το λιμανάκι του Kemer, ένα χαρακτηριστικό ψαροχώρι. Απόσταση από το Τσανακαλέ έως το Kemer, 44 ν.μ.. Παρόλο που το λιμανάκι ήταν γεμάτο από μεγάλα αλλιευτικά, οι φιλόξενοι ψαράδες μας καλωσόρισαν και μας έδεσαν δεύτερη ντάνα δίπλα σε ένα μεγάλο καΐκι τους.

05-06-98 Αναχώρηση από το Kemer στις 07:15 και με ωραία μπουνάτσα διανύσαμε τα 37 ν.μ. μέχρι το γραφικό λιμανάκι της Αφθόνης (Asmaliköy στα Τούρκικα), στη Νότια μεριά του νησιού Μαρμαρά (Προκόννησος) Marmara Adası στα Τούρκικα. Ώρα 12:15.

 

 

Από το μάρμαρο του νησιού ονομάστηκε η Προκόννησος και «νήσος του Μαρμαρά», καθώς και η ολόκληρη η Προποντίδα «θάλασσα του Μαρμαρά». Πριν την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923, στην Προκόννησο κατοικούσε συμπαγής ελληνικός πληθυσμός περίπου 10.000 ανθρώπων, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν συγκεντρωμένοι στον κύριο οικισμό του νησιού, τα Παλάτια. Με την ανταλλαγή, οι περισσότεροι από αυτούς εγκαταστάθηκαν στην περιοχή του Ωρωπού, όπου δημιούργησαν τον οικισμό Νέα Παλάτια. Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια.

Αφού σιγουρεύουμε το σκάφος, βγαίνουμε έξω για ένα περίπατο στο χωριό και ένα Τούρκικο καφεδάκι. Παίρνουμε μερικές πληροφορίες από τους ντόπιους και αποφασίζουμε να βγάλουμε έξω το μηχανάκι για εξερεύνηση της νήσου. Καβάλα στο μικρό μηχανάκι πηγαίνουμε στη βόρεια πλευρά του νησιού και επισκεπτόμαστε τον οικισμό – λιμάνι Παλάτια.

 Επιστροφή εν συνεχεία στο σκάφος και προετοιμασία εν όψει αυριανής αναχώρησης.

 
06-06-98 Απόπλους από την Αφθόνη ώρα 06:10 με προορισμό την νήσο Heybeliada. Με ωραίο καιρό διανύουμε ευχάριστα τα 66 ν.μ. που χωρίζουν την Αφθόνη από την Heybeliada. Αποφασίζουμε να μην πάμε στο κυρίως λιμάνι του νησιού γιατί ο πορτολάνος που έχουμε, TURKISH WATERS & CYPRUS PILOT, Rod Heikell, συστήνει να αποφύγουμε το κυρίως λιμάνι και αντί αυτού προτείνει έναν ωραίο και προστατευμένο κολπίσκο του νησιού που ονομάζεται Çam Limani. Έτσι στις 14:30 βρισκόμαστε στο Çam Limani. Φουντάρουμε αρόδου και αποφασίζουμε να κατεβάσουμε το φουσκωτό βαρκάκι και με αυτό να πάμε στο κυρίως λιμάνι, το Su Iskelesi. Αφού πρώτα βγαίνουμε στην παραλία με τον Άργο, εν συνεχεία πάμε στο λιμάνι το οποίο δεν ήταν μακριά, περίπου 1 ν.μ.. Πλησιάζοντας τον μώλο του λιμανιού για να δέσουμε το βαρκάκι, έρχονται αμέσως να μας βοηθήσουν να δέσουμε δύο κύριοι, ένας νεαρός και ένας μεγαλύτερης ηλικίας. Ρίχνουμε το σχοινάκι και πριν καλά καλά μας δέσουν, μας ρωτούν στα Ελληνικά αν είμαστε Έλληνες και αν ερχόμαστε από την Ελλάδα. Τους απαντούμε, με έκπληξη, καταφατικά και τους ρωτάμε με απορία πως κατάλαβαν ότι είμαστε Έλληνες. Μας απαντούν ότι διάβασαν το όνομα «T.T. Φανερωμένη» στο βαρκάκι μας και έτσι συμπέραναν ότι είμαστε Έλληνες. Βγαίνουμε στον μώλο και συνομιλούμε μαζί τους. Με μεγάλη εγκαρδιότητα μας λένε ότι είναι Έλληνες της Πόλης και ότι το σπίτι τους είναι στο νησί. Ήταν ο κύριος Ανανιάδης μαζί με τον γιό του. Μας εξηγούν ότι είναι από τους λίγους εναπομείναντες Έλληνες του νησιού και ότι πριν από χρόνια ανθούσε εκεί ελληνική κοινότητα. Αφού μας δίνουν πολλές πληροφορίες για το νησί, μας συστήνουν να μην παραλείψουμε να επισκεφτούμε την ονομαστή Θεολογική Σχολή που βρίσκεται στην κορυφή του λόφου. Μας δίνουν το τηλέφωνό τους και μας δηλώνουν ότι είναι στην διάθεσή μας για οτιδήποτε χρειαστούμε. Επίσης μας ενημέρωσαν ότι την ερχόμενη Κυριακή θα βρίσκονται στην Πόλη όπου θα πάνε στο Πατριαρχείο για την λειτουργία και αν θέλουμε, να ξανασυναντηθούμε τότε. Χαρήκαμε πολύ για αυτή την γνωριμία, τους χαιρετήσαμε και χωριστήκαμε. Μετά από αυτήν την γνωριμία και την συνομιλία μαζί τους, με μεγάλη έκπληξη συνειδητοποιήσαμε που βρισκόμασταν. Ήμασταν, εν αγνοία μας, στην Χάλκη όπου βρίσκεται η περίφημη Θεολογική Σχόλη! Η άγνοιά μας αυτή προερχόταν από το γεγονός ότι, στους Ναυτικούς χάρτες της περιοχής καθώς και στο TURKISH WATERS & CYPRUS PILOT, πουθενά δεν αναφερόταν ότι το νησί αυτό ονομάζεται και Χάλκη, παρά εμφανιζόταν παντού ως Heybeliada. Έτσι λοιπόν και εμείς σχηματίσαμε την εντύπωση ότι βρισκόμασταν σε ένα Τούρκικο νησί που ονομάζεται Heybeliada. Που να φανταστούμε ότι είχαμε αράξει χωρίς να το συνειδητοποιούμε στην ονομαστή και σημαντική για εμάς τους Έλληνες, Χάλκη. Στο νησί αυτό τα παλαιοτέρα χρόνια υπήρχε μεγάλη παρουσία Ελλήνων, καθώς και σε όλα τα Πριγκηπόννησα.
Στη συνέχεια κάναμε μια βόλτα στο λιμάνι, που είναι και το κέντρο του νησιού, με ωραία εστιατόρια, πάνω στη θάλασσα και μετά περπατήσαμε στα σοκάκια της πόλης με τα χαρακτηριστικά παλιά ξύλινα σπίτια.

 

 

Αφού φάγαμε ωραία ψαρικά σε ένα από τα γραφικά εστιατόρια του λιμανιού, ανεβήκαμε τον λόφο στον οποίο βρίσκεται η Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης.

 

 

Όταν φτάσαμε εκεί, πήγαμε πρώτα στο Παρεκκλήσι της Αγίας Τριάδος για να ανάψουμε ένα κερί και να προσκυνήσουμε. Την στιγμή που μπαίναμε στον Ναό, ο ιερέας, Ιρλανδικής καταγωγής, ορθόδοξος, που ήρθε από το Άγιον Όρος, ετοιμαζόταν να ξεκινήσει τον Εσπερινό. Εκτός από εμάς, μόνον ένας πιστός υπήρχε. Η ατμόσφαιρα ήταν κατανυκτική και συγκινητική, την έχω στην μνήμη μου σαν να ήταν χθες...

 

 

Εν συνεχεία μας ξενάγησαν στους χώρους τις σχολής, η οποία ως γνωστόν σήμερα δεν λειτουργεί. Το θέμα αυτό έχει πάρει διεθνείς διαστάσεις προκειμένου η Τουρκία να πεισθεί ώστε να επιτρέψει την επαναλειτουργία της Σχολής.

Τὸ 1971 ἡ Σχολὴ ἔκλεισε, μὲ νόμο τῆς τουρκικῆς κυβερνήσεως ποὺ ἀπαγόρευσε τὴ λειτουργία ἰδιωτικῶν ἀνωτάτων ἐκπαιδευτικῶν ἱδρυμάτων. Από τον ιστότοπο του Οἰκουμενικού Πατριαρχεῖου.

Μετά από αυτή την τόσο γεμάτη ημέρα γυρίσαμε στο καΐκι μας.

 

 

Την επόμενη ημέρα αποφασίσαμε να πάμε στην Πρίγκιπο με το φουσκωτό βαρκάκι για εξερεύνηση της νήσου και να αφήσουμε το καΐκι στον κόλπο του Πιτυούς (Çam Limani) όπου είμαστε με ασφάλεια αραγμένοι. Αργότερα θα αποπλέαμε με την “Φανερωμένη” για Κωνσταντινούπολη.

07-06-98 Πράγματι φεύγουμε το πρωί με το βαρκάκι και πάμε απέναντι στην Πρίγκιπο (Bujuk Ada στα Τούρκικα). Απόσταση περίπου 1 ν.μ..

 

 

Το νησί πολύ γραφικό, με ωραία παλιά καλοδιατηρημένα σπίτια, κυρίως παραθεριστικές κατοικίες ευπόρων. Κάποτε, οι περισσότεροι ιδιοκτήτες των κατοικιών αυτών ήταν Έλληνες. Αυτοκίνητα δεν επιτρέπονται στο νησί και το γεγονός αυτό συμβάλει στην δημιουργία ατμόσφαιρας και ηρεμίας άλλης εποχής. Νοικιάζουμε ένα Μόνιππο και κάνουμε με αυτό τον γύρο της Πριγκήπου. Πολύ ωραία ξενάγηση από τον αμαξά! Μετά την βόλτα μας, επιστρέφουμε πάλι με το φουσκωτό στην “Φανερωμένη”, στην Χάλκη. Αποπλέουμε τελικά από την Χάλκη στις 14:45 με προοπτική να κάνουμε πρώτα μια μικρή περιήγηση του Βοσπόρου και εν συνεχεία να καταλήξουμε στη Μαρίνα της Κωνσταντινούπολης, την Ataköy Marina.

 

 

Eνώ η μέρα ήταν πολύ ωραία, ο καιρός απότομα άρχισε να χαλάει. Σηκώθηκε ένα τέτοιο μπουρίνι που δεν έβλεπες τίποτα. Σαν να έριχναν συγχρόνως δέκα κουβάδες νερό το δευτερόλεπτο πάνω στο κεφάλι σου, ενώ το ραντάρ δεν έδειχνε τίποτα παρά μόνο μια μαυρίλα. Είχαμε πλησιάσει την ακτή κατευθυνόμενοι προς τη Μαρίνα της Πόλης από την πλευρά της Ευρώπης, την Ataköy Marina. Σ' αυτή την περιοχή ήταν αγκυροβολημένα αρόδου πάρα πολλά εμπορικά πλοία. Επιπλέον το βάθος ήταν περίπου 10 μέτρα, δηλαδή πολύ ρηχά, άρα η αγωνία ήταν στον υπερθετικό βαθμό. Συγχρόνως όλα τα πλοία σφύριζαν προειδοποιητικά εξαιτίας της πολύ κακής ορατότητας, δημιουργώντας μια τεταμένη ατμόσφαιρα. Λόγω του μικρού βάθους, φοβόμασταν μήπως κάτσουμε. Σε όλα αυτά προστίθεται και πολύ δυνατός αέρας. Κάτω από αυτές τις συνθήκες ο κίνδυνος μεγάλης καταστροφής ήταν πολύ κοντά μας.

Ήταν δυο ώρες που μέτρησαν σαν είκοσι...

Σιγά-σιγά ο καιρός άρχισε επιτέλους να ξανανοίγει. Η θέα της Αγίας Σοφίας από το Βόσπορο ήταν στιγμή που δεν περιγράφεται. Είναι στιγμή απέραντης συγκίνησης. Είναι η στιγμή της κορύφωσης των συναισθημάτων που μας έχουν ήδη καταλάβει από την Τροία.
Είναι η στιγμή που αισθάνεσαι ότι όλοι οι κόποι και η δοκιμασία αξίζουν για ένα τέτοιο ταξείδι.

Μέσω του VHF (συσκευή ασύρματης επικοινωνίας πλοίων) επικοινωνούμε με την Μαρίνα και εξασφαλίζουμε θέση για το καΐκι. Αμέσως ένα φουσκωτό με ένστολο προσωπικό της Μαρίνας, φτάνει κοντά μας και μας οδηγεί στην θέση μας. Τελικά δένουμε στην Μαρίνα στις 18:30 έχοντας διανύσει 29 ν.μ. από την Χάλκη. Μας υποδέχθηκαν με εγκαρδιότητα, μας βοήθησαν να δέσουμε και μας έδωσαν θέση αριστερά της εισόδου του λιμανιού στη κεντρική προβλήτα όπου ελλιμενίζονται τα πιο διακεκριμένα σκάφη της Μαρίνας. Μας παρείχαν νερό, ηλεκτρικό ρεύμα, τηλέφωνο, ως και σύνδεση αν θέλαμε, για τηλεόραση. Επίσης η Μαρίνα φυλάσσεται αυστηρά από ένστολους φρουρούς, οι οποίοι με επαγγελματικότητα, περιπολούν ακόμα και την νύχτα με φακούς. Δεν επιτρέπεται σε κανέναν απολύτως να εισέλθει εάν δεν έχει σκάφος ή άδεια εισόδου.

08-06-98  Δευτέρα πρωί, όλα ήταν πολύ ωραία. Σημειώστε ότι η “Φανερωμένη” ταξιδεύει πάντοτε με μια μεγάλη Ελληνική σημαία, η οποία βρίσκεται ανηρτημένη σε ένα κονταράκι στερεωμένο στην λαγουδέρα του καϊκιού. Παρατηρήσαμε μια ασυνήθιστη κίνηση σχεδόν μπροστά στο καΐκι μας: αυτοκίνητα, αστυνομικοί, καλοντυμένοι άνθρωποι, κ.λ.π. Συμπεράναμε ότι στην διπλανή θέση από το καΐκι, η οποία ήταν κενή, θα έδενε κάποιο σκάφος στο οποίο ίσως να επέβαινε κάποια προσωπικότητα. Μετά από λίγο, έφθασε πράγματι ένα σκάφος και έδεσε δίπλα μας. Ήταν προφανές πλέον, ότι η “ασυνήθιστη κίνηση” ήταν για το σκάφος που μόλις αφίχθη. Όταν ολοκληρώθηκε η διαδικασία του δεσίματος, βλέπουμε με έκπληξη να αποβιβάζεται ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος.

Αφού χαιρέτισε τους παρισταμένους ήρθε προς εμάς, που ήμασταν έξω στον μώλο έχοντας πίσω μας την “Φανερωμένη” με την μεγάλη Ελληνική σημαία να κυματίζει. Του φιλήσαμε με ευλάβεια το χέρι και εκείνος μας ευλόγησε. Μας είπε ότι γνώριζε ήδη την άφιξή μας στην περιοχή, αφού ερχόταν και εκείνος από την Χάλκη, όπου είχε πάει για μια ημερήσια επίσκεψη και ότι ο Ηγούμενος της Χάλκης, Μητροπολίτης Αγαθονικείας Απόστολος, τον είχε πληροφορήσει για την παρουσία μας τις προηγούμενες ημέρες στο νησί. Μιλήσαμε για λίγο, μας είπε ότι του έκανε εντύπωση το ταξίδι μας, ότι είναι σπάνιο κάποιο σκάφος από την Ελλάδα να έρθει μέχρι εδώ, ότι του άρεσε πολύ η “Φανερωμένη”, και ως νησιώτης, κατάγεται από την Ίμβρο, αγαπάει τα παλιά παραδοσιακά σκαριά.

Του έδωσα τότε ένα βιβλίο, το οποίο είχα στα χέρια μου για εκείνον από τον πατέρα Κωνσταντίνο Στρατηγόπουλο, από τον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου, Δικηγορικών Γλυφάδος. Ο πατέρας Κωνσταντίνος είχε έρθει στην “Φανερωμένη” για να κάνει αγιασμό εν όψει του ταξειδιού και μου έδωσε αυτό το βιβλίο για τον Πατριάρχη, προκειμένου να του το δώσω  κατά την επικείμενη επίσκεψη μου στο Πατριαρχείο. Ο Πατριάρχης τον γνωρίζει πολλά χρόνια γιατί ο πατέρας Κωνσταντίνος, έχει γεννηθεί και μεγαλώσει στην Κωνσταντινούπολη.

Μας κάλεσε την Πέμπτη 11 Ιουνίου στο Πατριαρχείο, όπου στο Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου επρόκειτο να τελεστεί πανηγυρική θεία λειτουργία και επίσημη δοξολογία για να τιμήσουν τα ονομαστήρια του Πατριάρχη. Ο αδελφός μου Βασίλης την επόμενη ημέρα έφυγε για Αθήνα, οπότε έμεινα μόνος. Είχα βγάλει το μικρό μηχανάκι και έτσι γύρισα πολλά από τα αξιοθέατα που υπάρχουν στην Κωνσταντινούπολη. Την Πέμπτη πήγα με το μηχανάκι στο Πατριαρχείο όπου παρακολούθησα την μεγαλειώδη δοξολογία, στην οποία χοροστάτησε ο Πατριάρχης. Βυζαντινή μεγαλοπρέπεια! Την δοξολογία αυτή δεν θα την ξεχάσω ποτέ. Την ημέρα εκείνη μάλιστα, συνάντησα στο Πατριαρχείο και τους κυρίους Ανανιάδη, πατέρα και γιο, με τους οποίους είχαμε γνωριστεί στην Χάλκη το προηγούμενο Σάββατο.

Στην Πόλη παρέμεινα μια εβδομάδα και πέρασα πολύ ωραία. Στο γεγονός αυτό συνετέλεσε και ο φίλος από παλιά Άλκης Κούρκουλας με την σύζυγό του Μαριλένα, οι οποίοι ζουν στην Πόλη και με είχαν υπό την προστασία τους. Χάρις στην φιλοξενία και την ζεστασιά τους, οι ημέρες εκείνες μου έχουν μείνει αξέχαστες. Το Σάββατο ήρθε από την Αθήνα ο φίλος μου Κώστας Δαμιανίδης με τον οποίο θα συνταξιδεύαμε στην Μαύρη Θάλασσα. Στην συντροφιά μας προστέθηκε και ο Τούρκος φίλος Hüseyin Coban, με την γυναίκα του οι οποίοι θα μας συνόδευαν μέχρι την Αμάστριδα.

Το σύνολο των μιλίων που διανύσαμε με την “Φανερωμένη” από το ξεκίνημα του ταξειδιού μας τον Μάϊο από την 4η Μαρίνα της Γλυφάδας μέχρι την Ataköy Marina στην Κωνσταντινούπολη είναι 495 ν.μ.. Ώρες λειτουργίας μηχανής: 73. Το ταξείδι διήρκεσε 23 ημέρες.

(Για να διαβάσετε την συνεχεία μεταβείτε στο ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ)